Mongolia takes steps to boost FDI

In English

Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт буурсныг сэргээх зорилгоор Монголын УИХ-аас хууль батлаад буй бөгөөд энэ нь эдийн засгийн гол салбар луу орж ирэх гадаадын хөрөнгийн урсгалыг дэмжиж, хөрөнгө оруулагчдын эрхийн тодорхойгүй байдлыг арилгана гэдэгт итгэж байгаа аж.

Өнгөрсөн жил баталсан өмнөх хуулийн үр дагавраар хөрөнгө оруулагчдад бий болсон болгоомжлол улам газар авч, гадаадын хөрөнгө оруулалтын урсгал 2013 онд огцом буурсан юм.

Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай шинэ хуулиар зохицуулалтыг өөрчилснөөр гадаадын эзэмшилтэй компанид ногдох татварын хувь хэмжээг илүү тодорхой болгосон ч, дэлхий нийтийн түүхий эдийн хэрэглээ буурч, хөрөнгө оруулагчдын болгоомжлол нэмэгдэж буй энэ цагт гадаадын хөрөнгө оруулалтыг хуучин хэвэндээ ортлоо удна гэж үзэж байна.

Тодорхой байдал

Арваннэгдүгээр сарын 1-нээс үйлчилж эхэлсэн энэ хуульд үйлдвэрлэлээс хамаарч 5-22 жил хүртэлх ангилал,хугацааг үе шаттайгаар тусган татварын тогтвортой байдлыг бүрдүүлсэн юм. Шинэ хуулийн дагуу НӨТ, ААНОАТ, ашигт малтмал ашигласны төлбөр болон гаалийн татварыг хураах аж. Мөн орон нутгийн болон гадаадын хөрөнгө оруулагчид адил хэмжээгээр төлнө.

“Mongolian Investment banking” группийн ерөнхий захирал Крис МакДогал “Аравдугаар сараас өмнө баталсан энэ хууль нь өнгөрсөн таван жилд “цутгасан” гадаадын хөрөнгө оруулалтын хэмжээнд дөхөх маш чухал дэвшил” гэдгийг дурджээ.

“Хуулийн өөрчлөлт нь татварын тогтвортой байдлын арга хэмжээ, нөхцөлийг бүрдүүлэхээс гадна зах зээлдээ эргэн ирэх хүсэлтэй хөрөнгө оруулагчдад итгэл бий болгоход тусална” гэж тэрбээр “Блүүмбэрг” мэдээллийн агентлагт ярьсан байна.

Хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх боломжууд

Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн өөрчлөлт нь Монголын эдийн засгийг тэлэх хөрөнгө оруулалтын үүдийг нээж чадна гэж шинжээчид дүгнэж байгаа.

Өмнөх зохицуулалтаар Засгийн газраас стратегийн хувьд чухал гэж үзсэн салбарт хөрөнгө оруулах бол төрөөс зөвшөөрөл авах үүргийг хөрөнгө оруулагчид хүлээдэг байв. Төрийн эзэмшлийн аж ахуйн нэгжүүдийн дийлэнх нь Монголд хөрөнгө оруулахад Засгийн газрын зөвшөөрөл авах шаардлага нь хэвээр байгаа боловч энэ нь уул уурхай, банк, харилцаа холбооны салбарт боломж хайж буй гадаадын хувийн хөрөнгө оруулагчдад өндөр босго юм.

Монголын зах зээлд цементийн үйлдвэрлэл, үл хөдлөх хөрөнгийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг “Asia Pasific Investment Partners”компанийн гүйцэтгэх захирал Лии Кашел энэ хуулийг “их сайн мэдээ” гэж тодорхойлжээ. “Энэ нь арга хэмжээ авах шаардлагатай, хойшлуулшгүй нөхцөл байсан тул Засгийн газар үүнийг хийх нь ойлгомжтой байсан” гэж тэрбээр тайлбарласан байна. Хятадын төрийн өмчит уул уурхайн том корпорацын худалдан авалтад хаалт тавих зорилгоор өнгөрсөн онд яаравчлан баталсан Стратегийн ач холбогдолтой аж ахуйн нэгжид гадаадын хөрөнгө оруулалтыг зохицуулах тухай хуулийг энэ хуулиар засаж буй юм.

Монголын гадаадын хөрөнгө оруулалтын хэмжээ2012 онд тооцоолсон зорилгодоо хүрсэн. Харин 2013 оны эхний найман сарын байдлаар гадаадын компаниуд шинэ төслүүдээ хойшлуулснаас шалтгаалан гадаадын хөрөнгө оруулалт 47 хувь буюу 1.8 тэрбум доллараар буураад байгаа.

“РиоТинто”-гийн эзэмшлийн Оюутолгойн зэс, алтны ордод хэрэгжиж буй Монголын хамгийн том уул уурхайн төслийг тойрсон тодорхойгүй байдал нь хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг эрс бууруулсан. Монголын Засгийн газартай өрнүүлсэн олон удаагийн маргааны эцэст уурхайг хөгжүүлэх хоёр дахь үе шатны үйл ажиллагааны хөрөнгө оруулалт буюу ойролцоогоор 5 тэрбум ам.долларын хөрөнгийг хойшлуулсан тухайгаа тус үндэстэн дамнасан корпорацаас мэдэгдсэн юм.

Шинээр санхүүжүүлэх зардалд тавьсан хоригийг сэргээхээр хөрөнгө оруулагч “Рио Тинто”-гийн төлбөрийн хугацааг батлах Засгийн газрын хамгийн сүүлчийн хүчин чармайлтыг анхааран харж байгаа эсэхийг шинжээчид найдлага тавин анхаарч буй бөгөөд энэ нь дараагийн хөрөнгө оруулагчдад жишээ болон хөтөлнө гэж үзэж байна.

Нэн шаардлагатай зүйлс

Хөрөнгө оруулалтад учирч буй саад тотгорыг тогтоох УИХ-ын Ажлын хэсгийн сүүлийн үеийн тайланд Монголын шинэчилсэн хуулийн зохицуулалт нь гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын хэмжээг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ гэдгийг дурджээ.

Уг тайланд гадаадын хөрөнгө оруулагчдад ногдуулсан Монголын татварын хэмжээнээс гадна хөрөнгө оруулалтын эрсдэлтэй гэгддэг улсууд, эдийн засаг нь төстэй, хөгжиж буй бусад орны зохицуулалт, татварын талаар есдүгээр сарын сүүлчээр Эдийн засгийн байнгын хороонд танилцуулга хийсэн байна.

Татварын орчны тодорхойгүй байдлаас гадна хөрөнгө оруулагчдыг авч үлдэх бусад хүчин зүйлст нь шаардлага хангахгүй дэд бүтэц, хэмжээнээсээ хэтэрсэн хүнд суртал болон хөгжөөгүй санхүүгийн салбар гэдгийг мөн дурджээ.

Гадаадын хөрөнгө оруулалтад эзлэх хувийг уул уурхайн салбарт 85 хүртэл гэж ялган тогтоон хязгаарлагдмал түүхий эдийн нөөцөөс хамааралтай эдийн засгийг онцолсон нь дүгнэлтэд чухалд тооцогдохоор байв.

Иймэрхүү давамгайлал нь Монголын ирээдүйн хөгжилд саад учруулах болно.Тайлан дахь энэ зөвлөмжүүд нь ГШХО-д түлхэх хүч болох, цаашид хөрөнгө оруулалтын орчны зохицуулалт болон хуулийг сайжруулах, хөрөнгө шаардлагатай үйлдвэрлэлд хөрөнгө оруулагчдын зорилтот тогтолцоог бүрдүүлэхийг Засгийн газарт уриалж буй юм.

Татварын тогтолцооны өөрчлөлтийг харгалзан үзэж, эдийн засгийн олон салбарт нэвтрүүлэх боломж гэх мэт нь шинэ хуульд хаяглагдаж байгаа нь эдгээрээс харагдаж байна.

Гэсэн ч хөрөнгө оруулагчид Монгол руу буцахаас өмнө үр дүнг нь үзүүлж эхлэхүйц хуулийг өөрчлөх хүртэл хүлээх сонголт хэвээр үлдэж байж магадгүй.

Mongolia takes steps to boost FDI

In a move aimed at reviving flagging FDI levels, Mongolia’s national parliament has approved legislation it hopes will remove uncertainty over investor rights and facilitate the flow of overseas capital into key sectors of the economy.

FDI inflows have fallen sharply in 2013, weighed down by investor caution which was heightened by previous legal changes introduced last year.

However, while regulatory reforms under the new legislation should bring greater clarity regarding tax rates on foreign-owned enterprises, slowing global demand for commodities and ongoing investor wariness could lengthen the time it takes for FDI to regain momentum.

Greater clarity

The legislation, which went into effect on November 1, introduces so-called tax stabilisation certificates that ensure stable tax treatment for a defined period of time, ranging from five to 22 years, depending on the industry. The new rules will apply to value added tax (VAT), corporate income tax, mining royalties and Customs duties. Under the law, local and foreign investors will be charged the same rates.

Chris MacDougall, managing director of Mongolian Investment Banking Group, views the legislation, which was approved in early October, as the most important advance in facilitating FDI to be introduced in the past five years.

“Tax stabilisation measures and provisions that will help to prevent future changes to the legislation should provide investors with the confidence that they need to return to the market,” he told the Bloomberg news agency.

Broader investment opportunities

Analysts have suggested that the legislative changes could pave the way for investment across more of Mongolia’s economy. Under previous regulations, foreign investors were obliged to obtain state approval before they could invest in sectors deemed by the government as strategically important. The requirement has been lifted for private overseas investors looking to pursue opportunities in the mining, banking and telecommunications sectors, although majority state-owned enterprises will still need government approval to invest in these areas.

Lee Cashell, chief executive of Asia Pacific Investment Partners, which is involved in property development and cement production in the Mongolian market, described the law as “very good news”. “It was clear the government realised this was an urgent situation that needed to be taken care of,” he commented.

The legislation supersedes the Strategic Entities Foreign Investment Law, which was hastily enacted last year with the aim of blocking the acquisition of a large mining firm by a state-owned Chinese corporation. While the 2012 bill achieved its objective, it also deterred other overseas investors, helping depress Mongolia’s FDI levels. Foreign investment in 2013 is down by an annualised 47% for the first eight months of the year to $1.8bn, as overseas companies delayed new projects.

Uncertainty surrounding Mongolia’s largest mining project, Rio Tinto’s Oyu Tolgoi copper and gold mine, has also dented investor confidence. The multinational announced that it was deferring further investment, estimated to be worth at least $5bn, following a series of disputes with the government over the terms of the second stage of its development. Analysts will be looking to see whether the government’s latest efforts to reassure investors prompt Rio Tinto to lift its embargo on new spending, which, in turn, could lead to other overseas firms following suit.

Still more to be done

While Mongolia’s revised regulations governing investment could help boost FDI levels, a recent report by a parliament working group highlighted a number of obstacles to investment.

The report, submitted to the Standing Committee on Economics in late September, concluded that while the tax rates Mongolia imposed on foreign investors, alongside its regulations and tariffs, were similar to those of other developing economies, the country was still perceived as a risky destination.

Other factors keeping investors away, on top of uncertainty over tax issues, included inadequate infrastructure, excessive bureaucracy and an underdeveloped financial sector, the report said.

The findings also highlighted the significant proportion of FDI - up to 85% - earmarked for the mining industry, which served to underscore the economy’s dependence on a limited commodities pool. Such dominance could hamper Mongolia’s broader-based development in the future.

In its recommendations, the report called on the government to provide incentives for FDI, further improve the legal and regulatory environment and create a system which targeted investors for industries in need of capital.

Some of these issues, such as providing clarification about the tax regime and improving access to more economic sectors, look to have been addressed by the new law. However, investors may well still opt to wait until the amended legislation begins producing results before returning to Mongolia.

Follow Oxford Business Group on Facebook, Google+ and Twitter for all the latest Economic News Updates. Or register to receive updates via email.